ارزیابی سطح فریاتیک در سدهای خاکی به کمک تحلیل عددی (مطالعه موردی: سد پانزده خرداد)

در این مقاله پس از مدل‌سازی سد ۱۵ خرداد با نرم‌افزار FLAC، محل منحنی فریاتیک، اثر تغییرات سطح آب مخزن و تغییر شیب سطح بالادست و پایین‌دست بر منحنی فریاتیک، فشار آب منفذی و ضریب اطمینان بدنه سد مورد تجزیه‌وتحلیل قرارگرفته است. ضریب اطمینان با افزایش شیب طرفین بدنه سد به‌اندازه 5 و 10 درجه در تراز ثابت مخزن به مقدار 54/1 و 69/1 رسید و با کاهش شیب طرفین به همان میزان ضریب ایمنی به ترتیب به مقدار 39/1 و 30/1 کاهش یافت. با افزایش سطح ایستابی، میزان فشار آب منفذی و احتمال وقوع خط نشت نیز افزایش یافت. همچنین مناطق بیشتری از بدنه اشباع و نیز توسعه مدل ناحیه پلاستیک سبب کاهش ضریب اطمینان تا میزان 01/1 شد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که با کاهش حجم خاک‌ریزی ضریب اطمینان به میزان قابل‌توجهی کاهش یافت که با توجه به تغییرات سالانه آب در بالادست، می­تواند پایداری بلندمدت سد را دچار مشکل نماید؛ بنابراین شیب اجراشده سد مناسب هست.